(1) Payak - pangungusap na binubuo ng isang diwa o isang kaisipan lamang.
mga halimbawa:
Napaka-init ng temperatura ngayon.
Namasyal sa Palawan ang pamilya niya.
Masarap maligo sa dagat.
(2) Tambalan - pangungusap na binubuo ng dalawang payak na pangungusap na pinag-uugnay ng pangatnig tulad ng "at", "o", "ngunit", "habang", "samantala", o "pero"
mga halimbawa:
Susunod ba tayo sa Bohol o maghihintay na lang ba tayo sa Cebu?
Nagbabasa ng novela si Denise habang tumutugtog ng piano si Magiting.
(3) Hugnayan - pangungusap na binubuo ng isang sugnay na nakapag-iisa at isa o higit pang sugnay na hindi nakapag-iisa na pinakikilala ng mga pangatnig na "kapag", "pag", "nang", "dahil sa", "upang", "sapagkat", at iba pa.
mga halimbawa:
