May apat (4) na uri ng pangungusap ayon sa pagkabuo o kayarian.
1. Payak – isang diwa lang ang tinatalakay.
– maaaring may payak na simuno at panaguri.
- Hal. Maraming biyayang bigay ang Panginoon sa mga tao.
- 2. Tambalan – may higit sa dalawang kaisipan.
- – binubuo ng dalawa o higit pang sugnay na nakapag-iisa.
– ginagamitan ng pangatnig na magkatimbang
- Hal. Ang biyaya ay kusang-loob na ibinibigay at ito ay kaloob na walang bayad.
Ang mga pangatnig na magkatimbang ay at, pati, saka, o, ni , maging, ngunit.
- 3. Hugnayan – pangungusap na binubuo ng isang sugnay na makapag-iisa at sugnay na di makapag-iisa.
- – ginagamitan ng pangatnig na di-magkatimbang ( kung, nang, bago, upang, kapag, dahil sa, sapagkat)
- Hal. Mabuti ang mag-asawa sapagkat tumutulong sa mga kapitbahay na nangangailangan.
- ( ang may salungguhit ay sugnay na makapag-iisa; walang salungguhit ay sugnay na di makapag-iisa)
- 4. Langkapan – pangungusap na binubuo ng tambalan at hugnayang pangungusap. ( binubuo ng 2sugnay na nakapag-iisa at sugnay na di nakapag-iisa)
