18.Si Macario Sakay y de León (1870 – 13 Setyembre 1907) ay isang Pilipinong heneral na nakibahagi sa Himagsikang Pilipino noong 1896 laban sa Espanya at sa Digmaang Pilipino-Amerikano. Pagkatapos ihayag ang digmaan laban sa Estados Unidos noong 1902, ipinagpatuloy ni Sakay ang paglaban at ang sumunod na taon ay naging Pangulo ng Republikang Tagalog.
19. Si Apolinario Mabini ay tinaguriang “Utak ng Rebolusyon” noong naghangad ng kalayaan ang mga Pilipino. Siya ay mahusay at matalino kung tutuusin. Sinasabing naging chief adviser siya ni Heneral Aguinaldo.
20.Unang Pangulo ng Pilipinas
Unang Pangulo ng Unang Republika
Diktador ng Pamahalaang Diktaturyal
Pangulo ng Pamahalaang Mapaghimagsik
Siya ay isa sa mga pinakakilalang pinuno ng pakikibaka laban sa mga Kastila, at nang lumáon laban sa mga Amerikano, tungo sa kasarinlan ng Pilipinas. Namuno siya sa isang pag-aalsa laban sa pamahalaang Kastila noong taóng 1896. Namuno rin siya sa ikalawang pagdigma laban sa sandatahang Kastila noong taóng 1898 habang kakampi ang mga Amerikano, Bilang pinuno ng himagsikan, isinakatuparan niya ang pagpapahayag ng kalayaan ng Pilipinas noong 12 Hunyo 1898. Siya ang itinanghal na unang pangulo ng Republika ng Pilipinas noong 23 Enero 1899. Nang malaman ang pagnanais ng Estados Unidos na sakupin ang Pilipinas upang matupad ang kasunduan sa Paris (1898) sa pagitan ng Estados Unidos at Espanya ay muling namuno si Aguinaldo sa pagtatanggol sa kasarinlan mula taóng 1899 hanggang 1901.
21. Sa larangan ng rebolusyon ay ipinakita ni Francisco ang tapang niya sa labanan. Bukod sa kabibuhang nasasalamin sa kaniyang mga galaw, ang katapatan niya sa layunin ng pakikidigma laban sa mga Kastila ay napansin sa kanya ni Heneral Emilio Aguinaldo. Ito ang mga dahilan kaya ginawang Brigadier General si Francisco noong Hunyo 1897 sa Asemblea ng mga rebolusyonaryo sa Mt. Puray.
Bilang mandirigma, ipinakita niya ang kaalaman sa pakikihamok sa iba't ibang lugar. Kasama siya ni Heneral Monet sa madugong labanan sa Mt. Kamansi. Bilang pinuno, naipanalo niya ang labanan sa Dagupan; napasuko niya ang 1,500 Kastila sa mga garison sa Tarlac at naitaboy niya ang mga kaaway na naghahari-harian sa San Rafael, Bulacan.
22.MELCHORA AQUINO na mas kilala sa bansag na “Tandang Sora,” siya ay tinaguriang “Ina ng Rebolusyon.”
Nang sumiklab ang rebolusyon laban sa mga Español noong 1896 ay 84 taóng gulang na si Aquino. Ngunit hindi naging sagabal ang kaniyang edad upang makapaglingkod sa mga Katipunero. Naging kanlungan ng mga hapo at sugatang mandirigmang Filipino ang kaniyang tahanan at munting tindahan, na ginagamit ding lihim na pulungan ng mga ito. Nangangalap din siyá ng mga damit at gamot para sa kanila.
Trivia:
