Ang panulaang Pilipino ay may malalim na pinag-ugatan. Ipinakilala nit
kung
gaano kahusay ang angking
galing ng ating mga ninuno sa mga panahon n
sinasabing anoy o "matandang
panahon." Gamit ang kanilang guniguni at an
apangyarihan ng dila, nagawa
nilang magkaroon ng mga tugmaan na maituturin
na walang diwa o
kahulugan. Maiikli lamang ang mga ito subalit tila musika
pandinig dahil
sa angking kariktan ng mga ito dahil sa pagkakaroon ng tugm
Bahagi ang mga ito ng panugmaang bayan na itinuturing na pinag-ugatan
panulaang Pilipino.
Mula sa mga tugmang pambatang walang diwa, umunlad ang panugmaar
ayan hanggang makabuo ang ating mga ninuno ng maiikling tugmaan na m
alinghaga gaya ng bugtong, salawikain, bulong, at palaisipan. Balot ng talingha
ng mga ito kaya nangangailangan ito ng masusing pag-iisip sa tamang kasagu
sa imahe o diwang ipinahihiwatig. Hanggang dumating ang panahon na lal
munlad ang panugmaang bayan at nakabuo ang mga ninuno ng mahahab
ugmaan na maituturing ng ganap na tula. Ang halimbawa nito ay ang tanaga.
Bahagi rin ng panulaang Pilipino ang mga kantahing bayan na itinuturin
mayaman sa iba't ibang paksa. Naglalaman ito ng kuwento o mga pangyaya
maituturing na hindi gaanong nagsasalaysay at ganap na nagsasalaysay. Kabila
nga kantahing hindi nagsasalaysay ang mga kantahing inaawit sa mga ordinar
awain gaya ng pagpapatulog ng bata, pagtatrabaho, pakikidigma, pagsamba
bigan, at iba pa. Kabilang naman sa mga kantahing ganap na nagsasalaysa
nga epiko na karaniwang nagsasalaysay sa buhay ng isang bayaning katutub
​